Bahasa Sunda adalah bahasa yang dituturkan oleh suku Sunda yang mayoritas menghuni daerah Banten dan Jawa Barat. Dilansir dari Peta Bahasa Kemendikbud, bahasa Sunda telah berkembang luas di daerah lain seperti DKI Jakarta, Jawa Tengah, Lampung, Bengkulu, bahkan hingga Sulawesi Utara.
Bahasa Sunda termasuk rumpun bahasa Austronesia cabang dari Bahasa Melayu-Polinesia. Ia pun merupakan salah satu dari bahasa daerah yang memiliki jumlah penutur terbanyak kedua di Indonesia, setelah bahasa Jawa.
Bahasa Sunda memiliki 3 tingkatan: bahasa Sunda lemes (halus), loma (biasa), dan kasar. Kategori bahasa Sunda lemes biasanya digunakan kepada orang yang lebih tua atau orang yang belum dikenal (belum akrab). Sementara bahasa biasa atau kasar bisa digunakan pada teman yang sudah akrab.
Bagi Kawan yang sedang belajar bahasa Sunda, berikut ini contoh kosakata dasar untuk mengutarakan perkenalan, meminta maaf, dan ekspresi singkat untuk latihan berbicara dalam bahasa Sunda. Setidaknya, dengan latihan teratur bisa membantu membiasakan lidah kita untuk menirukan cara bicara orang Sunda.
Baca juga: Fakta-Fakta Menarik Tentang Bahasa Sunda
Kosakata Dasar
Keluarga
Keluarga: Kulawarga
Ayah: Bapa
Ibu: Ibu/indung
Perempuan: Isteri (halus), Awéwé (biasa, kasar)
Pemuda/jejaka: Jajaka
Adik: Adi
Anak: Budak
Paman: Mamang
Bibi: Bibi
Kakek: Aki
Nenek: Nini
Keponakan/anak adik: Suan
Keponakan/anak kakak: Alo
Suami: Salaki
Istri: Pamajikan/Bojo
Kerabat: Baraya
Teman: Rerencangan (halus), Babaturan (biasa/kasar)
Kakak ipar: Dahuan
Saudara: Dulur/duduluran
Panggilan
Aku: Abdi (halus), Urang (biasa), Aing (kasar)
Kamu: Anjeun (halus), Maneh (biasa), Sia (kasar)
Dia/beliau: Anjeunna
Kalian: Aranjeun (halus), maraneh (biasa)
Mereka: Marenehna
Kami/kita: Alurang (halus), Urang (biasa)
Tuan: Agan
Ayah: Abah
Ibu: Ema
Kakak perempuan: Tétéh
Kakak laki-laki: Aa
Adik perempuan: Néng/Nénéng
Adik laki-laki: Ujang/Jang
Suami: Akang/Kang (panggilan istri kepada suami atau panggilan pada orang asing secara halus)
Kakak orang tua/paman: Uwa
Adik perempuan orang tua: Bibi
Om/adik laki-laki orang tua: Amang/Emang
Angka Bahasa Sunda
Nol: enol
satu: hiji
dua: dua
tiga: tilu
empat: opat
lima: lima
enam: genep
tujuh: tujuh
delapan: dalapan
sembilan: salapan
sepuluh: sapuluh
sebelas: sabelas
dua belas: dua belas
13-19 ~ tinggal mengikuti angka 1-9 dalam bahasa Sunda ditambah belas.
100. Seratus: saratus
1.000. Seribu: saribu
1.000.000. Satu juta: sajuta
1.000.000.000. Satu milyar: samiliar
Baca juga : Mengenal Aksara Sunda dari Sejarah dan Jenisnya secara Lengkap
Perkenalan dalam Bahasa Sunda
Punteun sadayana, nami abdi…(permisi semuanya, nama saya …)
Nepangkeun, wasta simkuring ...(Perkenalkan, nama saya...)
Bumi abdi di …(rumah saya di …)
Abdi calik di daerah…(saya tinggal di daerah…)
Leres, abdi teh urang Ciamis (Benar, saya tuh orang Ciamis )
Abdi mah pituin urang Bandung (Saya asli orang Bandung)
Umur abdi … tahun (Umur saya … tahun)
Menerima dan Menolak
Mau: hoyong
Tidak mau: alim/embung
Ya: nuhun
Tidak: henteu/teu
Tidak tahu: teu terang
Belum: acan
Bisa: tiasa
Betul: leres
Tidak bisa: teu tiasa
Terima kasih: nuhun
Maafkan saya: hapunten abdi
Nggak mau banget!: Teu hararayang pisan!
Menyapa
Selamat datang: Wilujeng sumping
Selamat pagi: Wilujeng énjing
Selamat siang: Wilujeng beurang
Selamat sore: Wilujeng sonten
Selamat malam: Wilujeng wéngi
Duluan, ya!: Tipayun nya!
Terima kasih dan Meminta Maaf
Terima kasih: Hatur Nuhun
Terima kasih kembali: Sawangsulna
Sama-sama: Sami-sami
Permisi (mendapatkan perhatian atau mohon maaf): Punten
Silakan: Mangga
Maafkan saya: Hapunten abdi
Hati-hati: ati-ati
Pertanyaan Umum
Bagaimana kabarnya? Baik?: Kumaha, damang?
Bagaimana kabarnya?: Kumaha kabarna?
Anda sehat?: Anjeun damang?
Baik(sehat): Damang
Baik: Sae (halus)
Silakan duduk!: Mangga calik!
Silakan dimakan!: Sok atuh dalahar!
Siapa nama kamu?: Saha jenengan anjeun?
Siapa namanya?: Namina saha?
Apa: naon
Mengapa/kenapa: kunaon
Siapa: Saha
Aku kira siapa: Sugan teh saha
Bagaimana: Kumaha
Ke mana: Kamana
Di mana: Di mana, di manten (halus)
Dari mana: Timana
Rumah di mana?: Bumi di mana?
Kapan: Iraha
Kapan ketemu?: Iraha panggih?
Ada apa?: Aya naon?
Sedang apa?: Nuju naon? (halus), Keur naon?(biasa/kasar)
Sibuk nggak?: sibuk teu?
Lagi di mana?: Nuju dimana?
Memangnya kenapa?: Emang kunaon?
Ke sini, dong!: Kadieu atuh!
Ke mana lagi?: Kamana Deui?
Sedang mencari apa?: Nuju milarian naon?
Sedang menunggu siapa?: Nuju ngantosan saha?
Mau kemana?: Badé kamana?
Kamu mau kemana?: Manéh rék kamana? (biasa/kasar), Anjen bade kamana? (halus)
Yang mana?: Anu mana?
Ini: iyeu
Itu: eta
Apa itu?: Eta naon?
Siapa itu?: Eta saha?
Kalau itu apa?: Eta Teh Naon?
Mau ke mana?: Badé Kamana? (halus), Arek kamana? (biasa/kasar)
Tahu tidak?: Terang teu?
Yang benar?: Nu leres!
Sebentar Lagi!: Sakedap deui! (halus), sakedeung deui! (biasa)
Jadi, tidak?: Bade, moal?
Saya tidak tahu: Urang mah teu apal (informal)
Sampai jam berapa?: Nepi jam sabaraha?
Permisi, Kang. Saya mau numpang tanya: Punten, Kang. Abdi badé ngiring tumaros. (formal/halus)
Jangan (Larangan)
Jangan!: tong/ulah!
Jangan suka pura-pura!: Tong sok api-api!
Jangan lupa, ya!: Tong hilap, nya!
Jangan melamun!: Tong ngalamun!
Jangan marah, dong!: Tong ngambek atuh!
Jangan begitu, dong!: Tong kitu atuh!
Jangan bercanda mulu dong!: Tong hereuy waé atuh!
Jangan ragu-ragu!: Tong asa-asa!
Jangan kesiangan!: Tong kabeurangan!
Jangan takut!: Tong sieun!
Jangan diam saja!: Tong cicing waé!
Jangan nakal!: Tong bangor!
Jangan buru-buru!: Tong gurung gusuh!
Jangan nangis!: Tong ceurik!
Jangan tertawa melulu dong!: Tong seuri wae atuh!
Jangan cemberut!: Tong kuraweud atuh!
Jangan lupa makan!: Tong hilap emam/tuang!
Jangan ke mana-mana!: Tong kamana-mana!
Jangan ke sini!: Tong ka dieu!
Ekspresi Lainnya
Gampang banget!: Gampil pisan!
Menyesal banget!: Kaduhung pisan!
Baik banget!: Bageur pisan!
Cantik banget!: Geulis pisan!
Sangat cantik!: Meni geulis euy!
Ganteng banget!: Kasép pisan!
Enak banget!: Ngeunah pisan euy!
Enak ya!: Raos nya!
Ngantuk banget!: Tunduh pisan!
Lama banget!: Lila pisan!
Kasihan banget!: Karunya pisan!
Kotor banget!: Kotor pisan!
Indah sekali!: Endah pisan!
Pintar banget!: Pinter pisan euy!
-Dari berbagai sumber
Baca juga: Bahasa Sunda dan Urgensi Perlindungan Bahasa Daerah
Cek berita, artikel, dan konten yang lain di Google News